Tom 141 czasopisma „Germanica Wratislaviensia”, zatytułowany Ansätze - Begründungen - Maßstäbe, przedstawia studia zarówno uznanych w skali międzynarodowej naukowców, jak również prace adeptów nauki, które egzemplifikują najnowsze tendencje w obecnych eksploracjach germanistycznych. Część literaturoznawcza obejmuje 9, część językoznawcza zaś - aż 16 artykułów naukowych. Tom zawiera także 3 prace z zakresu glottodydaktyki, 1 studium kulturoznawcze oraz bogatą paletę recenzji i sprawozdań, w których omówiono ważne z perspektywy germanistycznej publikacje i wydarzenia naukowe ostatnich lat. Prezentowane szerokie spektrum tematyczne jest wynikiem intensywnej współpracy wrocławskiej germanistyki z naukowcami w kraju i zagranicą.

W części literaturoznawczej 142 tomu „Germanica Wratislaviensia” znajdziemy analizy tekstów niemieckojęzycznych, począwszy od XIX w., a skończywszy na literaturze współczesnej. Analizy obejmują teatr, wydarzenia związane z obecnością utworów scenicznych w przestrzeni publicznej i politycznej, znaczenie Wrocławia w dziewiętnastowiecznym dyskursie germanistycznym, literaryzację Śląska oraz problematykę konfliktów pokoleniowych i międzykulturowych we współczesnej prozie niemieckojęzycznej. Część językoznawcza podejmuje problematykę badań genologicznych, uwzględniających gatunki tekstów pisanych i mówionych. Przez językoznawców poruszone zostały również zagadnienia leksyki i składni języka niemieckiego oraz leksykografii. W centrum ich zainteresowań badawczych znalazła się także metafora jako narzędzie gier językowych. W jednym z artykułów zaproponowano model kontrastywnej analizy języków. W obszarze badań językoznawczych zaprezentowanych w najnowszym tomie czasopisma pojawia się też ustna komunikacja ukierunkowana na przekazywanie wiedzy w przestrzeni akademickiej oraz aspekty tłumaczenia niemieckich złożeń leksykalnych. W publikacji obecne są także teksty kulturoznawcze koncentrujące się na aktualnych kwestiach kultury pamięci niemieckich twórców pochodzenia tureckiego i stosunków polsko-niemieckich.SPIS TREŚCI:Literaturwissenschaft Chris Rauseo: Kleists Revisor. Der zerbrochne Krug zwischen Friedrich II. und Adolph Menzel Christiane Baumann: Ein Kapitel europäischer Theatergeschichte und eine politi­sche Provokation: Die Meininger Festwoche 1886 mit Henrik Ibsen, Richard Voß und Paul Lindau Wojciech Kunicki: Karl Weinholds Breslauer Perioden I Wolfgang Brylla: Zum Heimat-Topos in Paul Kellers Schlesienroman Der Sohn der Hagar (1907) Gerda Nogal: Schweigen zwischen Eltern und Kindern. Zu generativen Distanz(ie­rungs)merkmalen in Erzähltexten von Zoë Jenny, Alexa Hennig von Lange und Katja Oskamp Monika Wolting: Flüchtlingsschicksal im Jugendroman Hesmats Flucht (2008) von Wolfgang Böhmer. Ein Fallbeispiel für Realistisches Schreiben über Afghanis­tan in der deutschsprachigen KJL Sprachwissenschaft Teuta Abrashi: Zu syntaktischen Eigenheiten des Merkmals Person im Deutschen Anna Dargiewicz: Wo ist der Anfang, und wo ist das Ende? Zu übersetzungsrele­vanten Merkmalen der deutschen Komposita Anna Daszkiewicz: Der sekundäre Ethnolekt als eine besondere Form der Trans­gression Jarochna Dąbrowska-Burkhardt: Von Hexen und Zauberinnen in den frühneuzeitli­chen Grünberger Hexenverhörprotokollen (1663-1665) Justyna Duch-Adamczyk: Routineformeln im Pressinterview mit Prominenten am Beispiel des Magazins »Der Spiegel« Hans W. Giessen: Unterschiedliche kognitive Verarbeitungseffekte bei unterschied­lichen Textsorten Beata Grzeszczakowska-Pawlikowska: Störungsfaktoren im Bereich der universi­tären Wissensvermittlung in gesprochener Sprache Jan Hajduk: Ubi tu, ibi ego. Zum sprachlich-kulturellen Bild von Eheleuten in Gra­binschriften Hanna Kaczmarek: Similaritäts- und Kontrastrelationen in einem Lernerwörterbuch.Lemmatisierungsschwierigkeiten Anna Kapuścińska: Zur Digitalisierung analogischer Zeichen im digitalen Zeitalter Atilla Mészáros: Refugees welcome (?) Eine kontrastive Diskursnetzwerkanalyse am Beispiel der deutschen und der slowakischen Einwanderungsdebatte Kurt Rüdinger: Zur Frage des Tertium Comparationis in der Kontrastiven Sprachana­lyse der hauptsächlich studierten westeuropäischen Sprachen indoeuropäischen Ursprungs - eine kritische Bestandsaufnahme und ein Vorschlag Witold Sadziński, Krzysztof Tomasz Witczak: Das germanische Wort für ‘Seehund’ (*selxaz) Monika Schönherr: Nominale Satzrealisationen im Deutschen Bernd Spillner: Das Spiel mit Metaphern in deutschen Geburtsanzeigen Kulturwissenschaft Dorota Masiakowska-Osses: Das „Eintrittsbillet“ in die deutsche Gesellschaft? Die nationalsozialistische Vergangenheit aus der deutsch-türkischen Pers­pektive Rezensionen und Berichte Nationale Stereotype und Diskurskonfrontationen in den deutschen, polnischen und französischen Reiseberichten und anderen schriftlichen Medien der Frühen Neuzeit (Zientara, Włodzimierz / Lewandowska, Liliana (Hrsg.): Das Fremde erfahren. Polen-Litauen, Deutschland und Frankreich in der frühneuzeitli­chen Reiseliteratur. Toruń 2014, 314 S.) (Nicolas Antochewicz) Auf den Spuren Heinrich Laubes (1806-1884). Konferenzband markiert neue Quali­tät der Laube-Forschung (Dziemianko, Leszek / Hałub, Marek / Weber, Matthi­as (Hrsg.): Heinrich Laube (1806-1884). Leben und Werk Bestandsaufnahmen - Facetten - Zusammenhänge (= Schlesische Grenzgänger Bd. 8) Leipziger Universitätsverlag, Leipzig 2016, 401 S.) (Christiane Baumann) „Sie gehörten zu jenen, die verstummten?“ Einige Reflexionen zu einem Band über die Innere Emigration (Gołaszewski, Marcin / Kardach, Magdalena / Krenzlin, Leonore: Zwischen Innerer Emigration und Exil. Deutschsprachige Schrift­steller 1933-1945. De Gruyter Verlag, Berlin 2016, 338 S.) (Rafał Biskup) Publikation zur Translationswissenschaft (Bohušová, Zuzana / Kadrić, Mira (Hrsg.): Translationswissenschaft und ihre Zusammenhänge 6: Dolmetschen/Translati­on Studies and its Contexts 6: Interpreting. Praesens Verlag, Wien 2015, 218 S.) (Miroslava Bajusová) Deutschsprachige Liedtexte aus der Zeitspanne 1998-2006. Eine sprachwissen­schaftliche Analyse (Kurzyńska, Agnieszka Marta: Das deutsche Poplied als Textsorte. Franfurt am Main 2015, 178 S.) (Anna Gondek) Phraseologie aus kognitiver Perspektive (Ruggieri, Antonella: Die phraseologische Bedeutung und Wissensstrukturen. Eine kognitiv-semiotische Untersuchung deutscher und italienischer Zornphraseologismen (= Schriften zur Verglei­chenden Sprachwissenschaft). Verlag Dr. Kovač, Hamburg 2016, 259 S.) (Mar­celina Kałasznik) Zum Wechselverhältnis von Sprache und Emotionen (Mazurkiewicz-Sokołowska, Jolanta / Sulikowska, Anna / Westphal, Werner (Hrsg.): Chancen und Pers­pektiven einer Emotionslinguistik. Verlag Dr. Kovač, Hamburg 2016, 217 S.) (Marcelina Kałasznik) Zum Konzept der Mehrsprachlichkeit des Deutschen (Ulrich, Bernd: Deutsch. Eine Sprache Deutsch. Eine Sprache - Viele Sprachen. Mykum Verlag, Brey 2014, 332 S.) (Janusz Pociask) Höflichkeit bei konfliktiven Sprachhandlungen. Sprachliches Verhalten beim Ableh­nen im deutsch-arabischen Kontrast (Hamdy, Omar: Zur sprachlichen Höf­lichkeit beim Ablehnen im Deutschen und Arabischen. München 2016, 338 S.) (Joanna Szczęk) Rezension der Anthologie (Bingen, Dieter / Hałub, Marek / Weber, Matthias (Hrsg.): Mein Polen - meine Polen. Zugänge und Sichtweisen (= Veröffentlichungen des Deutschen Polen-Instituts Darmstadt, Bd. 34). Harrasowitz Verlag, Wies­baden 2016, 358 S.) (Adam Wojtala) Die internationale wissenschaftliche Konferenz „Anfang“ (14.-16.04.2016) zum 20. Jahrestag der Germanistik in Olsztyn im Rückblick (Marcelina Kałasz­nik) Sprachen verbinden - Bericht über die 24. internationale GeSuS-Fachtagung, 24.-26.06.2016, Brno (Michał Smułczyński) Literary studies Chris Rauseo: Kleist’s Revisor. The Zerbrochner Krug between Frederick the Great and Adolph Menzel Christiane Baumann: A Chapter of European Theater History and a Political Pro­vocation: The Meiningen Festival Week 1886 with Plays by Henrik Ibsen, Richard Voss and Paul Lindau Wojciech Kunicki: Karl Weinholds Breslau periods Wolfgang Brylla: On the Heimat-Topos in Paul Keller’s Silesian Novel Der Sohn der Hagar Gerda Nogal: Silence between Parents and Children - Features of Generation Grow­ing Apart in Zoe Jenny, Alexa Hennig von Lange and Katja Oskamp Short Sto­ries Monika Wolting: Refugee fate in the adolescence novel Hesmats Flucht (2008) by Wolfgang Böhmer. A Case Study presented a realistic writing about Afganistan within the German children and youth literature Linguistics Teuta Abrashi: Syntactic peculiarities of the feature person in German Anna Dargiewicz: Where Is the Beginning and Where the End? Features of German Compounds and Their Characteristics in the Context of Translation Anna Daszkiewicz: Secondary ethnolect as a special form of transgression Jarochna Dąbrowska-Burkhardt: About witches and sorceresses in the early modern witchcraft trial records from Grünberg in Lower Silesia (1663-1665) Justyna Duch-Adamczyk: Formulae in press interviews with celebrities illustrated by the magazine »Der Spiegel« Hans W. Giessen: Different cognitive processing effects with different texts Beata Grzeszczakowska-Pawlikowska: Disruptions to the communication of aca­demic knowledge through spoken language Jan Hajduk: Ubi tu, ibi ego. Linguistic-cultural Image of Spouses in Grave Inscrip­tions Hanna Kaczmarek: Similarity and Contrast in Learner’s Dictionaries Anna Kapuścińska: On the digitalisation of analogical signs in the digital age Atilla Mészáros: A contrastive discourse network analysis based on the German and Slovak refugee debate Kurt Rüdinger: Refugees welcome (?) About the Tertium Comparationis in the Con­trastive Linguistics between the principal Indo-European based languages of Western Europe - a critical review and a proposal Witold Sadziński, Krzysztof Tomasz Witczak: The Germanic word for ‘seal’ (*selxaz) Monika Schönherr: Nominal sentence realization in German Bernd Spillner: Playing with Metaphors in German announcements of birthday Cultural studies Dorota Masiakowska-Osses: The “entrence card” into the German society? The National Socialist past from the German-Turkish perspective Reviews and reports

Książka prezentuje przyczynki naukowe poświęcone tematyce literaturoznawczej, językoznawczej oraz kulturoznawczej, recenzje prac naukowych oraz sprawozdania z wydarzeń naukowych. Proponowana tematyka przyczynków naukowych w zakresie literaturoznawstwa dotyczy literatury najnowszej (Monika Wolting), niemiecko-polskiego transferu kulturalnego w prozie Zygmunta Krasińskiego (Marta Kopij-Weiß) oraz analizy powieści Eleonory Hummel (Wolfgang Brylla). W części językoznawczej Autorzy zaproponowali szeroko zakrojoną problematykę od analizy nazw produktów kosmetycznych (Barbara Baj), poprzez analizę terminów prawniczych derywowanych od polskich nazw miejscowości (Inge Billy), analizę konotacji w świetle teorii znaczenia (Małgorzata Czarnecka), stylistyczno-retoryczną analizę kazań pogrzebowych (Ireneusz Gaworski), badanie strategii wyjaśniających w czasopismach na podstawie analizy „Süddeutsche Zeitung” (Hans Giessen), studium poświęcone przyporządkowywaniu kategorii rodzaju na przykładach angielskich i polskich (Karin Pittner, Agnieszka Nyenhuis), po analizę kwestii językowych w kontekście integracji europejskiej (Rafał Szubert) oraz studium poświęcone analizie czasowników z przedrostkami auf- i fel- (Petra Szatmári). W zakresie tekstów kulturoznawczych na uwagę zasługuje tekst Sabine Voda-Eschgfäller, w krórym Autorka przywołuje postać Franza Josepha I.